زایمان طبیعی چه زمانی اتفاق می افتد؟
یکی از سوالات رایجی که در میان خانم‌ها مطرح می‌شود، مربوط به زمان اتفاق افتادن زایمان طبیعی است. در حالت عادی هفته چهلم بارداری (پایان ۲۸۰ روز)، زایمان طبیعی اتفاق می‌افتد. البته شرایط بدنی مادر، رشد جنین و عوامل دیگری از این دست، همگی در زمان زایمان طبیعی تاثیر بسیاری دارند. در ادامه با انواع زایمان طبیعی بدون درد و مراحل آن ها آشنا می شویم. همراه ما باشید.
اما به‌طور کلی، زایمان طبیعی ممکن است چند روزی زودتر یا دیرتر اتفاق بیفتد که خطری برای مادر و فرزند به همراه نخواهد داشت. چون چیزی حدود ۳ هفته به پایان بارداری، فرآیند رشد جنین تکمیل خواهد شد.
با این‌حال متاسفانه گاهی شرایط ایجاب می‌کند که فرزند در هفته ۲۹ تا ۳۳ بارداری پا به دنیا می‌گذارد. اصطلاحا این نوزادان را نارس می‌نامند و برای تکمیل فرآیند رشد نوزاد، او را در دستگاه‌های مخصوصی می‌گذارند.
البته جالب است که آمارها نشان می‌دهد، تنها در ۱۰ درصد از خانم‌های جهان، طول دوره بارداری آنها به ۴۲ هفته می‌رسد و نوزاد در این موقع به دنیا خواهد آمد.
چه کسانی زایمان طبیعی راحتی دارند؟
بارداری شاید یکی از شیرین‌ترین دوره‌های زندگی هر خانمی باشد، اما استرس و اضطراب فراوانی به همراه دارد و عمده این نگرانی‌ها به خاطر روش زایمان است.
در صورتی که خانم‌ها دوره بارداری خود را بدون استرس، نگرانی و ناراحتی پشت سر بگذارند، قطعا در نهایت، زایمان طبیعی بدون درد و مشکل را تجربه خواهند کرد.
به‌طور کلی می‌توان این طور بیان کرد که زایمان طبیعی رابطه مستقیمی با دو عامل دارد:
• قدرت بدنی
• سبک زندگی
البته ممکن است عده‌ای سپری کردن دوره بارداری دور از استرس و نگرانی را با خوردن، خوابیدن و استراحت مطلق اشتباه بگیرند.
رعایت یک سری نکات در داشتن یک زایمان طبیعی بدون درد و راحت بسیار حائز اهمیت است که در زیر به آنها اشاره کرده‌ایم:
• حفظ سطح و میزان فعالیت روزانه
• داشتن تغذیه مناسب و پیروی کردن از برنامه غذایی سالم
• نوشیدن مایعات کافی و دمنوش‌های مفید برای دوره بارداری
• استراحت کردن به اندازه کافی
• انجام دادن ورزش‌های سبک برای تقویت عضلات، لگن و نقاط مهم دیگر درگیر در زایمان
• جلوگیری از اضافه وزن غیرقابل قبول
البته در موارد نادری ممکن است مادر تمام این نکات را در دوره بارداری رعایت کند اما باز هم با یک زایمان دردناک طبیعی مواجه شود. دلیل این موضوع عبارت است از:
• چاق بودن و داشتن اضافه وزن مادر
• کوچک بودن لگن مادر
• وزن زیاد و بزرگ بودن جثه جنین
• ضعیف بودن ماهیچه‌های شکمی مادر
و مسائل مشابه دیگری که هر کدام به‌نوبه خود، تاثیر مستقیمی روی زایمان طبیعی خواهند گذاشت.
بنابراین در این بخش می‌توان نتیجه گرفت کسانی که وزن ایده‌آلی دارند، لگن آنها استاندارد است، جثه جنین با جثه آنها تناسب دارد و ماهیچه‌های شکمی قوی دارند در زمره افرادی قرار می‌گیرند که زایمان طبیعی بدون درد و دردسر را تجربه خواهند کرد.
روش‌های غیر دارویی کاهش درد زایمان
روش لاماز در زایمان
این روش ابتدا در روسیه توسط دکتر فردیناند لاماز با بهره‌گیری از پرت کردن حواس در طول انقباضات برای کاهش احساس درد و ناراحتی استفاده شد. تکنیک لاماز به شما می‌آموزد که تولد یک فرآیند طبیعی و سالم و البته کمی زمان‌بر است.
این روش شما را به تصمیم‌گیری آگاهانه در مورد انتخاب یا عدم انتخاب داروهای ضد درد تشویق می‌کند. در کلاس لاماز، شما و شریک زندگی‌تان خواهید آموخت که تنفس عمیق، ماساژ و تمرکز چگونه به کنترل درد و ایجاد اعتماد به نفس کمک می‌کند. لاماز به طور گسترده به دلیل تکنیک‌های تنفس خود معروف شده است.
روش برادلی در زایمان
این روش توسط دکتر رابرت برادلی طراحی و توسعه یافت و اولین بار با نام کتاب «خود شوهر مربی زایمان است» منتشر شد. در این دوره‌های آموزشی بر مواردی مانند تغذیه‌ی عالی و ورزش، تکنیک‌های تمدد اعصاب برای مدیریت درد و وجود مؤثر همسر به عنوان مربی تأکید می‌کنند. روش برادلی، یک روش طبیعی برای زایمان همراه با مشارکت فعال یک مربی زایمان است.
روش برادلی تأکید می‌کند که تولد یک فرآیند طبیعی است. مادران را به اعتماد به بدن خود و تمرکز روی رژیم غذایی و ورزش در طول بارداری تشویق می‌کند. مدیریت زایمان را از طریق تنفس عمیق و حمایت‌های همسر می‌آموزد. هدف اصلی از روش برادلی، داشتن مادران سالم و نوزادان سالم است. طرفداران روش برادلی ادعا می‌کنند که 86 درصد از مادرانی که این روش را انجام دادند، زایمان واژینال بدون استفاده از مواد مخدر داشتند.
در این روش ابتدا به شش نیاز مادران در حال زایمان، که مهم‌ترین آنها تنفس شکمی عمیق همراه با آرامش کامل، تاریکی و تنهایی، آسایش جسمی همراه با چشمان بسته و به ظاهر خواب و سپس به آموزش پدران به عنوان مربی زایمان می‌پردازند. به منظور یادگیری داشتن آرامش کامل به عنوان یک ابزار تسکین درد، زوج‌ها چند تکنیک تمدد اعصاب مختلف را فرا گرفته و مادران را تشویق به تمرین آرامش روزانه می‌کنند، طوری که مادر در یک واکنش آرام، شریک زندگی خود را لمس و به او تکیه می‌کنند.
دکتر برادلی باور دارد که حضور و حمایت پدر در طول مراحل زایمان و هنگام تولد در موفقیت مادر در امر زایمان طبیعی مؤثر است. علاوه بر پدر، بچه‌های دیگر، پدربزرگ و مادربزرگ و دوستان با توجه به قوانین بیمارستان می‌توانند در کنار مادر در اطاق زایمان حاضر شوند.
وجود این افراد به شما اطمینان عاطفی می‌دهد و به طور چشمگیری می‌تواند اضطراب و سطح استرس شما را کاهش دهد. تحقیقات نشان می‌دهد زنانی که حمایت مستمر حرفه‌ای داشته‌اند با احتمال کمتری نیاز به دارو و مداخله‌ی پزشکی در طول زایمان پیدا می‌کنند، به ویژه زمانی که این حامی یک ماما یا مراقب آموزش دیده باشد.
استفاده از آب در زمان بارداری
یکی از تکنیک‌هایی که باعث کاهش درد در زمان زایمان می‌شود استفاده از آب است. در زمان بارداری حمام، وان (از جکوزی استفاده نشود) و شنا بسیار از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و باعث می‌شود عضلات شل شده و درد کاهش یابد؛ اما احتیاط کنید:
– مدت زیادی در حمام نباشید.
– هوای حمام خیلی داغ و گرم نباشد.
– بعد از حمام حتماً از آب یا مایعات مصرف کنید تا آبی را که از دست داده‌اید، جبران شود.
– از شوینده‌هایی که به آنها حساست ندارید، استفاده کنید.
تکنیک‌های تنفس در زایمان
مادران در هنگام زایمان می‌توانند با تکنیک‌های تنفسی بر وضعیت روانی خود تمرکز کنند. نحوه‌ی صحیح تنفس طی بارداری و زایمان بسیار ضروری است. برای یادگیری تنفس شکمی به صورت راحت و با حالت ستون فقرات کشیده بنشینید و سپس با گذاشتن یک دست روی شکم و دست دیگر روی قلب با دم عمیق، اول شکم و سپس قلب را با هوا پر کنید. هنگام دم تا 4 بشمارید و هنگام بازدم نیز تا 4 بشمارید. در تنفس بعدی هنگام دم تا 4 بشمارید و هنگام بازدم تا 6 بشمارید.
در آخر هنگام دم تا 4 بشمارید و هنگام بازدم تا 8 بشمارید و این مراحل را هر چند بار که می‌توانید تکرار کنید. این نوع تنفس شبیه به الگوی تنفس در هنگام خواب است. در شیوه‌ی دیگری از تنفس می‌توانید به حرکت نزولی و خروج راحت‌تر جنین در مراحل آخر زایمان کمک کنید. در واقع با نفس‌های عمیق و تمرکز فشار بر ناحیه‌ی لگنی خود می‌توانید خطر پارگی پرینه و آسیب به عضلات آن را کاهش دهید.
ماساژ، لمس و کمپرس گرم و سرد در زایمان
ماساژ باعث آرامش و آرام کردن تنش عضلات است و ممکن است درک درد زایمان را کاهش دهد. شما می‌توانید یک ماساژ مناسب و مؤثر را از مامای همراه، همسر یا همراه آموزش‌دیده‌ی خود دریافت کنید. لمس یک آشنا بر کاهش اضطراب شما بسیار مؤثر است.
برخی ماساژ ملایم و برخی ماساژ قوی‌تر را ترجیح می‌دهند. شما می‌توانید با استفاده از کمپرس گرم یا یک بطری آب گرم در زیر شکم یا هر جای دیگری که احساس ناراحتی می‌کنید درد خود را تسکین دهید.
برخی مادران استفاده از بسته‌های سرد تسکین‌دهنده را ترجیح می‌دهند و برخی متناوب سرد و گرم استفاده می‌کنند. این روش ارزش یک بار امتحان کردن را دارد. فقط هنگام استفاده مراقب پوست خود باشید و از تماس مستقیم سرما یا گرما بپرهیزید.
