روغن کانولا چیست؟
گیاه کلزا حاوی مقادیر بالایی اسیدهای چرب اشباع ، گلوکوزینولات و اسید اروسیک بوده و در نتیجه روغن به‌دست آمده از این گیاه مضرات فراوانی برای بدن داشت. به این ترتیب در اوایل دهه 70 میلادی یک گروه تحقیقاتی در کانادا، گونه‌ای گیاه کلزا را تولید کردند که علاوه بر مقادیر پایین‌تر از اسیدهای ترانس و گلوکوزینولات وهمچنین اسید اروسیک* موجود در آن زیر 2% بود.
با تولید این گیاه، انقلابی در تولید روغن خوراکی گیاهی رخ داد. چرا که روغن کانولا در مقایسه با دیگر روغن‌های خوراکی حاوی مقادیر بالاتری ازاسید اولئیک ( 60 %) و اسید آلفالینولنیک (ALA) یا امگا 3 ) (10% بود که بیشترین میزان خواص ضدالتهابی را در قیاس با دیگر اسیدهای چرب ضروری دارد.
*اسید اروسیک باعث رسوب چربی در رگ‌ها و سختی آن‌ها شده و به مرور زمان خطر ابتلا به بیماری قلبی و عروقی را به شدت افزایش می‌دهد. با حذف این ماده مضر از گیاه پرورشی کلزا یعنی کانولا، روغن حاصله به محصولی ایده‌ال برای مصارف خانگی تبدیل شد و در عین حال مضرات گیاه اصلی را نداشت.
خواص و ارزش تغذیه‌ای روغن کانولا
ارزش غذایی روغن کانولا به دلیل مقدار کم اسیدهای چرب اشباع شده ( کمتر از 4 درصد اسید پالمیتیک) و مقدار نسبتا زیاد اسید اولئیک ( امگا 9) در حدود 60 درصد و آلفا لینولنیک ( امگا 3) حدود 10 درصد است؛ و بعد از روغن زیتون از نظر مقدار اسید اولئیک در بین چربی‌ها و روغن‌های نباتی خوراکی در مقام دوم قرار دارد.
به جز روغن سویا ، کانولا تنها روغن خوراکی است که مقدار قابل توجهی اسید آلفا لینولنیک دارد. در ادامه به خواص این روغن اشاره خواهیم کرد.
• کاهش خطر ابتلا به سرطان
اسیدهای چرب غیراشباع همچون امگا3 وامگا 9 نقش مهمی در کاهش خطر ابتلا به سرطان، دارند. این اسیدهای چرب ضروری خاصیت ضدالتهابی قوی داشته و سرعت رشد سلول‌های سرطانی را کند می‌کنند.
مقادیر آنتی اکسیدان‌های طبیعی مانند گاما توکوفرول در روغن کانولا دو برابر آلفاتوکوفرول است. وجود آنتی‌اکسیدان‌های طبیعی و قوی مانند ویتامین E( توکوفرول ها)، باعث شده تا روغن کانولا خواص ضدسرطانی داشته باشد، چرا که می‌تواند اثر رادیکال‌های آزاد را خنثی کند.
•کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی-عروقی
روغن کانولا در کاهش کلسترول کل و همچنین کلسترول بد خون (LDL) موثر است. روغن کانولا در ترکیب فسفولیپیدهای موجود در پلاکت‌های خون تاثیر داشته و در فعالیت پلاکت‌ها و جلوگیری از لخته شدن خون در عروق موثر است.
روغن کانولا فاقد کلسترول و فاقد ترانس بوده و کمترین میزان اسیدهای چرب اشباع را دارد. در نتیجه مصرف این محصول علاوه‌بر کاهش کلسترول بد خون، ضربان قلب را تنظیم کرده و از تشکیل لخته‌های خونی جلوگیری می‌کنند. نتیجه این امر، کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی-عروقی خواهد بود.
•سلامت پوست و مو
هر قاشق غذاخوری از روغن کانولا، 12% از نیاز روزانه بدن فرد را به ویتامین E تأمین می‌کند. ویتامین E به عنوان یک آنتی‌اکسیدان طبیعی و قوی، با خنثی‌سازی اثر رادیکال‌های آزاد سلامت پوست را تضمین می‌کند.
تأثیر فرایندهای حرارتی بر روغن کانولا
در مراحل تولید روغن کانولا، فرایندهای حرارتی ممکن است تأثیر منفی روی اسیدهای چرب چنداشباع‌نشده مانند آلفا لینولنیک‌اسید داشته باشد. ممکن است میزان چربی‌های ترانس مصنوعی روغن کانولا تا ۴٫۲ درصد نیز برسد. البته این مقدار ممکن است بسته به فرایندهای تولید بسیار متفاوت باشد. معمولا میزان چربی‌های ترانس مصنوعی در روغن‌های کانولا بسیار کمتر از این عدد است.
