التهاب یا عفونت پستان عارضهای است که در آن بافت سینۀ مادر به شکل دردناکی ملتهب میشود. این عارضه معمولاً هر بار فقط یک سینه را مبتلا میکند. التهاب پستان به کودک شما آسیبی نمیرساند، اما میتواند روند شیرهی مناسب در سینۀ مبتلا را کاهش دهد و برای شما نیز مشکلاتی ایجاد کند. پس لازم است در صورت هر گونه ورم و درد سینه در دوران شیردهی، ابتدا با پزشکتان تماس بگیرید. در این مطلب میتوانید با علائم و دلایل عفونت پستان، درمان التهاب و عفونت و پیشگیری از ابتلا به عفونت پستان آشنا شوید.
علائم عفونت یا ماستیت سینه
• احساس درد در ناحیه پستان
این احساس درد معمولا در سه حالت ایجاد می شود. در نوع شدید آن احساس درد مداوم است. در برخی مواقع هنگام شیردهی درد و سوزش شدید در سینه احساس می شود و در اغلب اوقات، سینه های عفونی به محض لمس شدن دچار التهاب و درد خواهند شد.
• قرمزی و ورم غیرطبیعی در سینه
برخی اوقات ورم سینه به علت تجمع شیر در پستان اتفاق می افتد. اگر این ورم پس از شیردهی از بین نرفت جای نگرانی دارد.
• تب ولرز
لرزهایی که بر اثر عفونت سینه در بدن ایجاد می شوند، گاهی منجر به لرزیدن شدید در کل بدن خواهد شد. تب هایی که بر اثر ماستیت سینه، احساس می شوند عموما حالت مزمن دارند و ممکن است علائمشان حتی پس از گذشت 48 تا 72 ساعت نیز بهبود نیابد.
• آبسه پستان
آبسه پستان می تواند از عوارض ورم پستان باشد. توده های غیرسرطانی مانند: آبسه اغلب حساس هستند و اغلب در زیر پوست احساس تحرک می کنند.
لبه جرم معمولاً منظم و کاملاً مشخص است. مواردی که این عفونت جدی تر رخ داده شامل موارد زیر است:
توده ای حساس در پستان که بعد از شیردهی به نوزاد تازه متولد نمی شود (اگر آبسه در پستان عمیق باشد، ممکن است نتوانید آن را احساس کنید)
• احساس داغی در تمامی نواحی سینه
• خروج ترشحات غیرعادی از نوک پستان
• تخلیه چرک از نوک پستانک
• احساس خستگی مزمن و کوفتگی بی علت در بدن
علل ماستیت
شیری که در سینه به دام می افتد عامل اصلی ورم پستان است. علل دیگر این بیماری به شرح زیرند:
• اگر شیر سینه به طور کامل تخلیه نشود؛ یکی از مجرای شیری مسدود می گردد و این امر منجر به عفونت می شود.
• باکتری ها از سطح پوست و یا از دهان نوزاد می توانند از طریق مجاری شیری وارد بدن مادر شوند و همین امر خطر عفونت را افزایش می هد.
درمان التهاب و عفونت پستان
هنگام التهاب و عفونت پستان، لازم است به شیردهی ادامه دهید. اگرچه شیردهی با وجود ورم ممکن است گاهی فوقالعاده دردناک باشد، اما باید کودک را مرتب تغذیه کنید تا جریان شیر را روان نگه دارد و از انسداد بیشتر مجاری شیر جلوگیری کند. سعی کنید قبل از هر وعدۀ شیردهی، چند دقیقه کمپرس گرم روی سینۀ خود قرار دهید. این کار میتواند رفلکس خروج شیر را تحریک و شیردهی را کمی راحتتر کند.
اگر کودک شما در طول هر وعدۀ تغذیه، سینۀ ملتهب را به شکل کامل خالی نمیکند، خودتان با دوشیدن شیر با دست این کار را انجام دهید. اگر میبینید با وجود هر راهکاری که امتحان میکنید، شیردهی باز هم برای شما قابلتحمل نیست، سینههای خود را با شیردوش برقی بدوشید و شیر را با شیشهشیر به نوزاد بدهید. اما در حین داشتن این عارضه، تنها به این روش تکیه نکنید، زیرا کودک میتواند سینۀ شما را بهتر از هر دستگاهی خالی کند.
همچنین سعی کنید چند بار در روز به سینه گرما بدهید و مرتب شیردهی کنید تا سینۀ مبتلا خالی بماند. این کار همچنین میتواند به رفع سریعتر هر گونه عفونت کمک کند. شما میتوانید برای کاهش این درد با تأیید پزشکتان ایبوپروفن بخورید و اگر علائم پس از گذشت ۲۴ ساعت از انجام این اقدامات بهبود نیافت، به پزشک خود مراجعه کنید. او ممکن است غیر از کمپرس گرم، آنتیبیوتیک، استراحت و داروهای مسکن را نیز تجویز کند.
اگر شما دچار عفونت شدهاید و این عفونت زود تشخیص داده شود، درمان آن آسان و سریع خواهد بود. شما باید طی ۴۸ ساعت از شروع مصرف آنتیبیوتیک، شروع به بهبود کنید و خیلی طول نمیکشد تا احساس بهبود کامل کنید.
لازم است همۀ آنتیبیوتیک تجویزی را مصرف کنید تا از بازگشت عفونت بعد از چند روز یا چند هفته جلوگیری شود. اگر بعد از یک یا دو روز سینۀ شما هنوز دردناک است و هنوز هم تب دارید، بدون تأخیر با پزشک خود تماس بگیرید، زیرا نادیده گرفتن التهاب سینه میتواند باعث ایجاد عوارض دیگری شود. عفونت درماننشده میتواند در مواردی به آبسۀ سینه منجر شود که برای تخلیه نیاز به آنتیبیوتیک و گاهی جراحی معمولاً تحت بیهوشی عمومی
جلوگیری از بیماری ماستیت
برای اینکه از ورم پستان جلوگیری کنید، باید به نوزاد خود به درستی شیر دهید و اجازه ندهید که شیر در پستان بماند. در غیر اینصورت خطر بروز این بیماری وجود دارد.
با رعایت نکات زیر خطر ابتلا به ورم پستان را به حداقل برسانید:
• هنگام شیردهی شیر را به طور کامل از سینه های خود تخلیه کنید.
• به کودک خود اجازه دهید قبل از تغذیه با سینه دیگر، از یک سینه به طور کامل تغذیه کند.
• اطمینان حاصل کنید که نوزاد به درستی سینه را گرفته است.
• اگر سیگاری هستید، در این دوره سیگار را ترک کنید.